Ιδιόκτητο σπίτι με χαμηλότοκο ή άτοκο δάνειο και εισοδηματικό «κόφτη» θα μπορούν να αποκτήσουν από τον ιανουάριο του 2023 οι πρώτοι 10.000 νέοι (έως 39 ετών) που θα ενταχθούν στο στεγαστικό πρόγραμμα της ΔΥΠΑ (πρ. ΟΑΕΔ).
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκονται σπίτια παλαιότερης κατασκευής (έως το 2007) και όχι πάνω από 120 τετραγωνικά μέτρα, τα οποία θα αγοραστούν με δάνειο, οι δόσεις του οποίου θα είναι τόσο μικρές που θα αντιστοιχούν στο μισό ενοίκιο από εκείνο που θα πλήρωναν αν έμεναν στα ίδια διαμερίσματα ως ενοικιαστές.
Ωστόσο το γεγονός ότι στην πρώτη φάση του προγράμματος θα συμμετέχουν μόνο 10.000 νέοι, δημιουργεί προβληματισμό τόσο στο υπουργείο Εργασίας, όσο και στις τράπεζες, ως προς τον τρόπο που θα πρέπει να διαχειριστούν έναν πιθανό καταιγισμό αιτήσεων από υποψήφιους προς ένταξη.
Για τον λόγο αυτό, εκτός από τα ηλικιακά όρι, είναι πολύ πιθανό να τεθούν ακόμη δύο κριτήρια που θα μετρήσουν «υπέρ» στην τελική επιλογή:
- το όριο εισοδήματος
- η οικογενειακή κατάσταση.
Εισόδημα από 10.000 έως 21.000 ευρώ
Το πρώτο κριτήρια ζητήθηκε από τους εκπροσώπους των πιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς τα δάνεια θα απευθύνονται μεν σε οικονομικά ασθενέστερους αλλά θα πρέπει με κάποιο τρόπο να διασφαλίζεται η αποπληρωμή τους ώστε να μην «κοκκινίσουν».
Σύμφωνα με πληροφορίες, το ελάχιστον όριο ετήσιους εισοδήματος αναμένεται να κλειδώσει στην περιοχή των 10.000 ευρώ για τους επιλέξιμους δικαιούχους, ενώ το «ταβάνι» να τεθεί στα 21.000 ευρώ. Συνεπώς νέοι ή ζευγάρια με ετήσιο εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ δεν θα μπορούν να πάρουν σπίτι με χαμηλότοκο δάνειο.
Σημειώνεται ότι τα εισοδηματικά κριτήρια που προβλέπονται για τη λήψη του επιδόματος στέγης προβλέπουν σήμερα ότι το συνολικό εισόδημα του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε μέλος του νοικοκυριού. Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Το στεγαστικό δάνειο θα καλύπτει το 90% της εμπορικής αξίας, ενώ το υπόλοιπο 10% θα συμπληρώνεται από τους αγοραστές, είτε με δική τους συμμετοχή είτε με συμπληρωματικό δάνειο (π.χ. επισκευαστικό).
Για το 25% του δανείου που θα το δίνει η τράπεζα, θα ισχύει το επιτόκιο που ισχύει στα στεγαστικά δάνεια (π.χ. 4%). Για το υπόλοιπο 75% του δανείου που θα το επιδοτεί η ΔΥΠΑ το επιτόκιο θα είναι μηδενικό για όλη τη διάρκεια της σύμβασης.
Καθώς τα ¾ του δανείου είναι άτοκα, άρα ότι και το τελικό επιτόκιο θα είναι ίσο με το ¼ του κανονικού επιτοκίου (1% δηλαδή με τα σημερινά δεδομένα). Έτσι, ένα νέο ζευγάρι που αγοράζει διαμέρισμα αξίας 100.000 ευρώ, θα πληρώνει μηνιαία δόση περίπου 293 ευρώ, όταν η δόση στεγαστικού δανείου χωρίς επιδότηση ανέρχεται σε 420 ευρώ τον μήνα, ενώ το μέσο ενοίκιο κυμαίνεται γύρω στα 500-600 ευρώ, ανάλογα με την περιοχή.
Για τριτέκνους και πολυτέκνους τα δάνεια θα είναι άτοκα. Αν ένα ζευγάρι έχει δύο παιδιά και στη διάρκεια του δανείου αποκτήσει τρίτο, τότε το δάνειο θα μετατραπεί σε άτοκο έως τη λήξη του.
Κριτήριο τα ανήλικα τέκνα
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι επικεφαλής του υπουργείου Εργασίας και της ΔΥΠΑ εξετάζουν την θέσπιση κοινωνικών κριτηρίων, στην περίπτωση που οι αιτήσεις ξεπεράσουν κατά πολύ τις προσφερόμενες θέσεις του προγράμματος.
Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται να υπάρξει προτεραιότητα στα νέα ζευγάρια που είναι ήδη γονείς (με ένα ή περισσότερα παιδιά), έναντι εκείνων που δεν έχουν οικογένεια, ή δεν είναι ελεύθεροι. Για παράδειγμα αν ισοβαθμίσουν δύο ίδιες αιτήσεις από δύο ζευγάρια με ίδια εισοδηματικά κριτήρια, τότε θα προτιμηθεί το ζευγάρι που θα έχει και παιδί.
Πληροφορίες αναφέρουν πως στο τραπέζι έχει πέσει η διεύρυνση των ωφελούμενων σε 20.000 νοικοκυριά (από 10.000 που έχουν ανακοινωθεί). Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η Κυβέρνηση έχει προϋπολογίσει να διαθέσει 2 δισ. ευρώ για τις εγγυήσεις που θα συνοδεύουν το «πακέτο» της στεγαστικής πολιτικής της. Στην περίπτωση εξάντλησης των πόρων, θα ακολουθήσει διπλασιασμός του ποσού των χορηγούμενων δανείων και αύξηση των δικαιούχων.